शालेय शिक्षणात महाराष्ट्राची घसरण का? शिक्षण आयुक्त सूरज मांढरेंनी सांगितले कारण...

शिक्षण मंत्रालयाने २०२१-२२ या वर्षाची देशातील सर्व राज्यांतील शालेय शिक्षणाच्या स्थितीचा आढावा घेत विविध निकषांच्या आधारे मुल्यमापन केले आहे.

शालेय शिक्षणात महाराष्ट्राची घसरण का? शिक्षण आयुक्त सूरज मांढरेंनी सांगितले कारण...
Education Commissioner Suraj Mandhare

एज्युवार्ता न्यूज नेटवर्क

केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयाने (Education Ministry) प्रसिध्द केलेल्या परफॉर्मन्स ग्रेडिंग इंडेक्समध्ये (PGI 2.0) महाराष्ट्रातील शालेय शिक्षणाची स्थिती काहीशी निराशाजनक असल्याचे दिसून आले आहे. PGI च्या यादीत महाराष्ट्राची (Maharashtra) कामगिरी मागच्या वर्षीच्या तुलनेत घसरली आहे. यावर शिक्षण आयुक्त सूरज मांढरे (Suraj Mandhare) यांनी स्पष्टीकरण दिले आहे. (Performance Grading Index)

शिक्षण मंत्रालयाने २०२१-२२ या वर्षाची देशातील सर्व राज्यांतील शालेय शिक्षणाच्या स्थितीचा आढावा घेत विविध निकषांच्या आधारे मुल्यमापन केले आहे. याविषयी बोलताना सूरज मांढरे म्हणाले की, सद्यस्थितीवर आधारीत हे मुल्यमापन नाही. हे रँकिंग २०२१-२२ मधील स्थितीवर आधारित असून ते कोरोना महामारीनंतरचे वर्ष होते. त्यामुळे सर्वच राज्यांचे गुण कमी झाले असून एकही राज्य उच्च श्रेणीमध्ये नाही.

PGI 2.0 : शालेय शिक्षणात महाराष्ट्राची 'ग्रेड' घसरली, अध्ययन निष्पत्ती अन् गुणवत्तेत मागे

आम्ही अहवालातील मुद्द्यांचा काळजीपूर्वक अभ्यास करत असून सर्व आवश्यक पावले उचलली जात आहेत. सध्याच्या शालेय शिक्षणाची स्थिती दोन वर्षानंतरच्या अहवालातून समोर येईल, असेही मांढरे यांनी स्पष्ट केले. दरम्यान, या इंडेक्समध्ये महाराष्ट्राला १ हजार पैकी ५८३.२ गुण मिळाले आहेत. तर गुजरात (५९९), केरळ (६०९.७), दिल्ली (६३६.२), पुद्दुचेरी (५९२.७) आणि तामिळनाडूला (५९०.४) गुण मिळाले आहेत.

देशात २०१७ पासून असे असे मूल्यमापन होत आहे. या इंडेक्समध्ये महाराष्ट्र २०१७ ते १९ च्या दरम्यान लेव्हल १ मध्ये होते, २०२०-२१ मध्ये राज्याचा समावेश लेव्हल २ मध्ये होता. तर शैक्षणिक वर्ष २०२१-२२ मध्ये राज्य तिसऱ्या लेव्हल मध्ये पोहोचले आहे. २०२१-२२ मध्ये कामगिरीत घट झाल्याचे आकडेवारीवरून समोर आले आहे. टॉप टेन राज्यांच्य यादी महाराष्ट्र आठव्या क्रमांकावर आहे.

PGI-D : सातारा जिल्ह्याने देशात उंचावली मान; शिक्षणाचे माहेरघर असलेल्या पुण्याची घसरण

मुल्यमापनासाठी सहा गट निश्चित करण्यात आले होते. त्यामध्ये अध्ययन निष्पत्ती व गुणवत्ता (LO), उपलब्धता (A), पायाभूत सुविधा (IF), समानता (E), प्रशासकीय प्रक्रिया (GP), शिक्षक शिक्षण व प्रशिक्षण (TE & T) याआधारे मुल्यमापन करून राज्यांना दहा ग्रेडमध्ये विभागण्यात आले आहे. त्यासाठी गुण निर्धारित करण्यात आले आहेत. त्यामध्ये महाराष्ट्र सातव्या म्हणजे प्रचेस्टा तीन या ग्रेसमध्ये आहे. विशेष म्हणजे देशातील एकही राज्य पहिल्या पाच ग्रेडमध्ये नाही. सहाव्या प्रचेस्टा दोन ग्रेडमध्येही केवळ दोनच राज्य आहेत.

महाराष्ट्राला मिळालेले गटनुसार गुण व ग्रेड (कंसात एकूण गुण)

गट

प्राप्त गुण

ग्रेड

अध्ययन निष्पत्ती व गुणवत्ता (२४०)         

६५.८

आकांशी १

उपलब्धता (८०)

६४.७

उत्कर्ष

पायाभूत सुविधा (१९०)

७३.४

प्रचेस्टा ३

समानता (२६०)

२३३.४

उत्कर्ष

प्रशासकीय प्रक्रिया  (१३०)

७२.२

प्रचेस्टा १

शिक्षक शिक्षण व प्रशिक्षण (१००)

७३.६

अति उत्तम

 

महाराष्ट्र अध्ययन निष्पत्ती व गुणवत्तेत मागे

अध्ययन निष्पत्ती व गुणत्तेमध्ये महाराष्ट्राची कामगिरी खराब असल्याचे दिसते. या गटात २४० पैकी केवळ ६५.८ गुण मिळाले असून महाराष्ट्र आकांशी १ या गटात गेला आहे. त्याचप्रमाणे पायाभूत सुविधा गटातही महाराष्ट्र मागे पडल्याचे दिसते. या गटात १९० पैकी ७३.४ गुण मिळाले असून प्रचेष्टा ३ गटात महाराष्ट्र आहे. शिक्षणाची उपलब्धता आणि समानता या गटांमध्ये मात्र महाराष्ट्राची कामगिरी सर्वोत्तम ठरली आहे.

शैक्षणिक बातम्यांचे अपडेट मिळविण्यासाठी व्हॉट्सअप ग्रुपमध्ये सहभागी व्हा.

https://chat.whatsapp.com/Ib9LP2jUnnXAQpcKKJ5nWD