परदेशी विद्यापीठांसाठी UGC ने जाहीर केली नियमावली; भारतात कॅम्पस सुरू करण्यासाठी नियम

एज्युवार्ता न्यूज नेटवर्क

विद्यापीठ अनुदान आयोगाने (UGC) भारतातील परदेशी विद्यापीठांसाठी (Foreign Universities) नियम जाहीर केले आहेत.  त्यानुसार, परदेशी विद्यापीठे भारतात (India) कॅम्पस स्थापन करण्यासाठी त्यांना वैयक्तिकरीत्या पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे. तसेच परदेशी विद्यापीठांना भारतात एकापेक्षा जास्त कॅम्पस स्थापन करायचे असतील तर त्यासाठी त्यांना स्वतंत्र अर्ज करावा लागेल. 

उच्च शिक्षणासाठी दरवर्षी परदेशात जाणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे स्थलांतर रोखण्यासाठी भारत सरकारने परदेशी विद्यापीठांना कॅम्पस उघडण्याची परवानगी दिली आहे. उच्च दर्जाची परदेशी विद्यापीठे पदवी, पदव्युत्तर, डॉक्टरेट आणि पोस्ट डॉक्टरेट स्तरावर प्रमाणपत्र, डिप्लोमा, पदवी, संशोधन आणि इतर कार्यक्रम आयोजित करण्यासाठी या नियमांनुसार मान्यता मिळवणाऱ्या परदेशी उच्च शैक्षणिक संस्थांच्या कॅम्पसमध्ये अर्ज करतील.

NEP 2020 : देशातील पहिल्या दोन परदेशी विद्यापीठांमध्येही होणार अंमलबजावणी

या परदेशी विद्यापीठांसाठी आता UGC ने काही नियम जारी केले आहेत. भारतातील परदेशी विद्यापीठांच्या कॅम्पसना त्यांच्या नियुक्तीच्या निकषांनुसार प्राध्यापक आणि कर्मचारी नियुक्त करण्याची स्वायत्तता असेल. मात्र, भारतातील परदेशी विद्यापीठांचे कॅम्पस ऑनलाइन अभ्यासक्रम, दूरस्थ शिक्षण देऊ शकत नाहीत, असे नियमांच्या यादीत नमूद करण्यात आले आहे.

असे आहेत काही नियम 

* भारतात कॅम्पस स्थापन करणाऱ्या परदेशी विद्यापीठांनी नवीन अभ्यासक्रम सुरू करण्यापूर्वी UGC ची पूर्वपरवानगी घेणे आवश्यक आहे.

* परदेशी विद्यापीठे भारतात अध्यापन केंद्रे, अभ्यास केंद्रे किंवा पालक युनिटची फ्रेंचायझी उघडू शकत नाहीत.

 * भारतातील परदेशी योगदानाचा वापर करत असलेल्या परदेशी विद्यापीठांच्या कॅम्पसने एफसीआरए यूजीसी नियमांनुसार पूर्व परवानगी घेणे आवश्यक आहे.

* कॅम्पस उघडणाऱ्या परदेशी संस्थांना एकदाच अर्ज शुल्क भरावे लागेल. त्यांना यूजीसीला कोणतेही वार्षिक शुल्क भरावे लागणार नाही. त्यांना त्यांच्या स्वत:च्या संसाधनातून कॅम्पससाठी जमीन खरेदी करावी लागेल. इमारत बांधावी लागेल. आणि मानव संसाधन आणि इतर सुविधांची व्यवस्था करावी लागेल.

* परदेशी विद्यापीठे भारतीय कॅम्पसमध्ये पदवी, पदव्युत्तर, डॉक्टरेट आणि पोस्ट-डॉक्टरेट स्तरावर प्रमाणपत्र, डिप्लोमा, पदवी, संशोधन आणि इतर कार्यक्रम देऊ शकतात. ते कोणत्याही प्रकारचे प्रचारात्मक कामे चालविणारी शैक्षणिक केंद्रे किंवा फ्रेंचायझी उघडू शकत नाहीत.

* भारतीय कॅम्पसमध्ये कोणताही नवीन अभ्यासक्रम सुरू करण्यापूर्वी, UGC कडून परवानगी घेणे आवश्यक आहे. कोणतेही ऑनलाइन किंवा खुले आणि दूरस्थ शिक्षण अभ्यासक्रम सुरू करता येणार नाहीत. अटी पूर्ण करणारी दोन किंवा अधिक विद्यापीठे संयुक्तपणे भारतात कॅम्पस उघडू शकतात.